ขอเชิญรับฟังและร่วมแลกเปลี่ยนความคิดเห็น
ในการนำเสนอรายงานฉบับสมบูรณ์
โครงการวิจัย

ผู้คน ความรู้สึกไม่มั่นคง พื้นที่สาธารณะ
และปฏิบัติการทางวัฒนธรรมในชายแดนใต้

วันที่ 25 กันยายน 2556
เวลา 09.30-12.00 น.
ณ ห้องบรรยายโครงการปริญญาเอก คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา
ชั้น 4 อาคารคณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ท่าพระจันทร์)

โครงการวิจัย “ผู้คน ความไม่มั่นคง และปฏิบัติการทางวัฒนธรรมในชายแดนใต้” เป็นโครงการที่ได้รับทุนสนับสนุนจากศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) ต่อเนื่องจากโครงการวิจัยชุด “มุสลิมชายแดนใต้ กับรัฐไทย: ความไม่มั่นคงและความเปลี่ยนแปลงจากมุมมองการเมืองวัฒนธรรมชาตินิยม” ซึ่งดำเนินการแล้วเสร็จเมื่อเดือนมิถุนายน พ.ศ.2554 การวิจัยดังกล่าวศึกษาการใช้ชีวิต ความคิด และปฏิบัติการของคนสองกลุ่มที่มีผลต่อการสร้างความสงบและความมั่นคงแก่ชุมชนในสามจังหวัดชายแดนใต้ คือทหารที่ปฏิบัติงานในพื้นที่ และเยาวชนมลายูมุสลิม นักวิจัยพบว่าท่ามกลางการรายงานข่าวความรุนแรงรายวัน (การสังหาร การวางระเบิด) ทั้งทหารที่รัฐส่งลงไปปฏิบัติงานในพื้นที่และเยาวชนมลายูมุสลิม (ซึ่งถูกมองทั้งจากคนภายนอกและในพื้นที่สามจังหวัด) ต่างได้รับผลกระทบ (การดำเนินชีวิตประจำวัน กระทั่งชีวิต และทรัพย์สิน) จากความรุนแรงในพื้นที่ ทั้งสองฝ่ายดูเหมือนจะเห็นตรงกันว่าวิธีการที่ไม่ใช้กำลังเข้าประหัตประหารกันจะนำไปสู่การสร้างความไว้วางใจ และความร่วมมือในการแก้ปัญหาความรุนแรงในอนาคตได้

โครงการวิจัย “ผู้คน ความไม่มั่นคง และปฏิบัติการทางวัฒนธรรมในชายแดนใต้” มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจความเป็นไปได้ของการสร้างพื้นที่ทางสังคมในการทำสาธารณะประโยชน์ของคนกลุ่มต่างๆ ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้ ที่มีเป้าหมายเพื่อบรรเทาการใช้ความรุนแรงในการแก้ปัญหาความขัดแย้ง และเปิดโอกาสให้คู่กรณี (รัฐชาติและประชาชน) มีโอกาสรับฟังข้อเสนอและเหตุผลของกันและกันผ่านโครงการวิจัยย่อย 5 โครงการ

วัตถุประสงค์

เพื่อเข้าใจผลกระทบทางอารมณ์ความรู้สึกของความรุนแรงในสามจังหวัดชายแดนใต้ที่มีต่อคนกลุ่มต่างๆ และความพยายามของคนเหล่านี้ ทั้งผู้มีส่วนในการแก้ปัญหาความไม่มั่นคงโดยตรง และประชาชนทั้งในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้ และจังหวัดใกล้เคียง ในการลดผลกระทบของความรุนแรง กระทั่งการพยายามสร้างพื้นที่ทางสังคมเพื่อสื่อสารความต้องการและข้อเสนอ รวมทั้งริเริ่มการกระทำการที่จะเป็นประโยชน์ต่อการแก้ปัญหาในอนาคต

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

งานวิจัยชุดนี้เป็นการวิจัยพื้นฐาน เพื่อสร้างความรู้เกี่ยวกับผลกระทบของเหตุการณ์ความรุนแรงต่ออารมณ์ความรู้สึก วิถีชีวิตของประชาชนกลุ่มต่างๆ ทั้งในจังหวัดชายแดนภาคใต้ และบริเวณใกล้เคียง ที่สำคัญกว่านั้นคือต้องการศึกษาความพยายามของประชาชนและเจ้าหน้าที่ของรัฐในการบรรเทาความขัดแย้งที่อาจนำไปสู่การแก้ปัญหาด้วยความรุนแรง ผ่านการสร้างอาณาบริเวณทางสังคมที่เปิดโอกาสให้เจ้าหน้าที่ของรัฐและประชาชนสามารถสื่อสารเจตนา ยื่นข้อเสนอเพื่อแก้ข้อขัดแย้ง ต่อรอง ให้เหตุผลจูงใจ ผ่านการสนทนาและการปฏิบัติ เพื่อสำรวจความเป็นไปได้ และข้อจำกัดของการสร้างเวทีสาธารณะ (public forum) และประชาสังคม ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้

กำหนดการ

09.30-10.00 น.

ทหารกับปัญหายาเสพติดในพื้นที่ชายแดนใต้
จันทรารัตน์ จันทรา

10.00-10.30 น.
พื้นที่กับการเคลื่อนไหวทางการเมืองในจังหวัดชายแดนภาคใต้:
ศึกษากรณีการชุมนุมทางการเมืองของสมาพันธ์นิสิตนักศึกษาจังหวัดชายแดนภาคใต้ (สนน.จชต.)
ซากีย์ พิทักษ์คุมพล

10.30-11.00 น.
ชีวิตและพื้นที่ของเยาวชนผู้ใช้ยาเสพติดในจังหวัดชายแดนภาคใต้
แพร ศิริศักดิ์ดำเกิง

11.00-11.30 น.
การย้ายถิ่น และการใช้ชีวิตของเยาวชนมลายูมุสลิม
จากสามจังหวัชายแดนภาคใต้: กรณีศึกษานักศึกษามลายูมุสลิม
มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา จังหวัดสงขลา
ธรรมศาสตร์ โสตถิพันธุ์

11.30-12.00 น.

คนแก่และชีวิตในพื้นที่สาธารณะและการเปลี่ยนแปลงของเมืองหาดใหญ่:
กรณีศึกษาผู้สูงอายุเชื้อสายจีนที่อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
สุทิศา ปลื้มปิติวิริยะเวช

ร่วมวิจารณ์โดย
ดร.ปริตตา เฉลิมเผ่า กออนันตกูล

ศ.ดร.ชัยวัฒน์ สถาอานันท์
สาขาวิชาการเมืองการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ

ดร.สายพิณ ศุพุทธมงคล
คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์