55 ปี การก่อตั้งคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์: การก้าวข้ามสู่ดินแดนอันพร่าเลือน


กราฟิก: สรัช สินธุประมา

สุดแดน วิสุทธิลักษณ์


เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จะมีอายุครบ 55 ปี นับจากปี พ.ศ.2508 เริ่มต้นในฐานะแผนกวิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ในคณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ และสถาปนาเป็นคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยาในวันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2527 ปัจจุบันถือเป็นสถาบันการศึกษาที่ดำเนินการเรียนการสอนในสาขาวิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยาทั้งในระดับปริญญาตรีถึงปริญญาเอกเพียงแห่งเดียวของประเทศ

ในด้านการเรียนการสอน การวิจัยและบริการวิชาการ คณะฯ ได้เปิดวิชาบังคับเน้นหนักเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งสาขาคือ พิพิธภัณฑ์และมรดกวัฒนธรรมศึกษา อันเป็นผลมาจากความสนใจและความเชี่ยวชาญของคณาจารย์รุ่นใหม่ โดยมีพิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์ทางด้านมานุษยวิทยา และศูนย์ศึกษาสังคมและวัฒนธรรมร่วมสมัย เป็นฐานของการสนับสนุนการศึกษาและวิจัย

ปี พ.ศ.2562 คณะฯ ได้จัดตั้ง ห้องปฏิบัติการทางมานุษยวิทยากายภาพและชาติพันธุ์วิทยา เพื่อสร้างความเชี่ยวชาญเฉพาะเรื่อง พร้อมกันกับการผสานความสนใจข้ามศาสตร์เข้าด้วยกัน

นับแต่การก้าวสู่ปีแห่งกึ่งศตวรรษ (พ.ศ.2558) มาจนถึงการก้าวเข้าสู่รอบปีที่ 55 ของคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในฐานะที่สอนและวิจัยในสาขาวิชาที่มุ่งเน้นการทำความเข้าใจสังคมและวัฒนธรรมของมนุษย์เป็นองค์รวม ได้ขยายความสนใจไปในมิติอื่นๆที่เชื่อมโยงกับ “สิ่ง” (ทั้งมีชีวิตและไม่มีชีวิต) อื่นๆ

คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยากำลังก้าวข้ามสู่ความสนใจในดินแดนทางวิชาการที่ดูพร่าเลือนและยังไม่มีผู้ใดครอบครองเบ็ดเสร็จเด็ดขาด ทั้งนี้โดยอาศัยศาสตร์และศิลป์แห่ง “การทำความเข้าใจ” ซึ่งเป็นหลักปรัชญาสำคัญของคณะฯ (เข้าใจ เคารพ เปลี่ยนแปลง)

เพื่อมุ่งสู่การเฉลิมฉลองครอบรอบ 55 ปี ทางคณะฯ ได้จัดงานเสวนานับถอยหลังสู่วาระครบรอบ 55 ปี การก่อตั้งคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ “No Man’s Land: คน สัตว์ สิ่งของ” เพื่อสะท้อนความสนใจ ความพยายามที่จะทำความเข้าใจในประเด็นปัญหาทางสังคมวัฒนธรรมร่วมสมัยของวงวิชาการและคณาจารย์ของคณะฯ ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2562 – มกราคม 2563

และนับจากเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 ซึ่งเป็นเดือนของการสถาปนาคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา จะมีกิจกรรมต่างๆ ดังต่อไปนี้

  • วันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 กิจกรรมเสวนาวิชาการ “No Man’s Land: ธรรม-ชาติ” พร้อมกับจัดแสดงผลงานวิจัยของบัณฑิตในรูปแบบ poster presentation
  • วันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 สมาคมศิษย์เก่าร่วมกับคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา จัดให้มีงานเลี้ยงเฉลิมเพื่อพบปะสังสรรค์ระหว่างคณาจารย์ ศิษย์เก่าและศิษย์ปัจจุบัน ที่สนามฟุตบอล มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์
  • วันจันทร์ที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 “55 ปี คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา” พิธีทางศาสนา คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ศูนย์รังสิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต
  • วันศุกร์ที่ 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ร่วมกับพิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติร่วมกับศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) และคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร จัด ประชุมวิชาการพิพิธภัณฑ์และมรดกวัฒนธรรม ครั้ง ที่ 1 และเปิดงานนิทรรศการ “ I think the old days are really gone”
  • เดือนกุมภาพันธ์-มิถุนายน พ.ศ.2563 นิทรรศการ “The Little Prince: The First Encounter” ณ พิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ

ติดตามข่าวสารกิจกรรมเนื่องในโอกาสครบรอบ 55 ปี การสถาปนาคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ได้ ที่นี่