ความขัดแย้งและวัฒนธรรมการลอยนวลพ้นผิด (impunity) ในสังคมไทย

6-october-1976-and-the-culture-of-impunity-in-thailand

การใช้ความรุนแรงของผู้มีอำนาจและเจ้าหน้าที่รัฐต่อประชาชนโดยไม่ต้องรับผิด (accountability) เป็นปัญหาที่ฝังรากลึกอยู่กับสังคมและการเมืองไทยมายาวนาน ทั้งในกรณีที่เกิดขึ้นรายวันและในเหตุการณ์ความขัดแย้งทางการเมืองครั้งใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516, 6 ตุลาคม 2519, พฤษภาคม 2535, การสลายการชุมนุมช่วงเดือนเมษายนและพฤษภาคม 2553 ตลอดจนการละเมิดสิทธิของประชาชนอย่างกว้างขวางนับแต่การรัฐประหาร 2557 จนกระทั่งปัจจุบัน เหตุการณ์เหล่านี้ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากวัฒนธรรมการลอยนวลพ้นผิด (culture of impunity) ในสังคมไทยที่ส่งผลให้ประชาชนต้องประสบกับความรุนแรงและการละเมิดสิทธิในชีวิตโดยผู้มีอำนาจและเจ้าหน้าที่รัฐมาอย่างต่อเนื่อง

วัฒนธรรมการลอยนวลพ้นผิดก่อตัวขึ้นจากปัจจัยหลายประการ นับตั้งแต่ในส่วนของเครือข่ายกลุ่มอำนาจภายใต้ระบบอุปถัมภ์ทั้งในระดับปัจเจกและสถาบัน ระบบกฎหมาย อุดมการณ์และความเชื่อทางการเมือง ความแตกต่างทางชนชั้น ตลอดจนทัศนคติต่อหลักการสิทธิมนุษยชน ความยุติธรรม และประชาธิปไตย หลอมรวมกันเป็นสาเหตุ เงื่อนไข ปัจจัย ข้ออ้าง และความชอบธรรมให้กับการใช้ความรุนแรงและการละเมิดสิทธิในชีวิตของประชาชนโดยไม่ต้องรับผิด เป็นปัญหาทางการเมืองและวัฒนธรรมที่จำเป็นต้องทำความเข้าใจและแก้ไขอย่างเร่งด่วน

คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยาเห็นว่าการที่เหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 ซึ่งเป็นเหตุการณ์การใช้ความรุนแรงต่อนักศึกษาและประชาชนโดยไม่ต้องรับผิดครั้งสำคัญในสังคมไทยจะครบรอบ 40 ปีในปีนี้ เป็นโอกาสอันดีที่สังคมไทยจะได้วิเคราะห์ปัญหาความขัดแย้ง การใช้ความรุนแรง และวัฒนธรรมการลอยนวลพ้นผิดในสังคมไทยที่เกิดขึ้นมาอย่างต่อเนื่อง จึงได้ร่วมกับศูนย์ศึกษาการพัฒนาสังคม คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และคณะกรรมการจัดงาน 40 ปี 6 ตุลาคม 2519 จัดเสวนาวิชาการหัวข้อ ความขัดแย้งและวัฒนธรรมการลอยนวลพ้นผิดในสังคมไทย เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจในประเด็นปัญหาดังกล่าวให้กับสังคมรวมทั้งแสวงหาแนวทางในการป้องกันและแก้ไขต่อไป

คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับ
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาสังคม คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และ
คณะกรรมการจัดงาน 40 ปี 6 ตุลาคม 2519

ขอเชิญร่วมเสวนาวิชาการเนื่องในโอกาสครบรอบ 40 ปี 6 ตุลาคม 2519