มองเรื่องเล็ก ให้เป็นเรื่องใหญ่
ยุกติ มุกดาวิจิตร
จัดพิมพ์โดย สำนักพิมพ์ปาตานีฟอรั่ม (2562)

การศึกษาตามแนวทางมานุษยวิทยา ซึ่งเป็นแนวทางที่ผมร่ำเรียนมา มักถูกตั้งคำถามว่าเป็นเพียงการศึกษาเรื่องเล็กๆ ในพื้นที่แคบๆ หรือบางครั้งศึกษาจากชีวิตคนไม่กี่คนหรือแม้กระทั่งคนคนเดียว จะสามารถเป็นตัวแทนของสังคมหนึ่งๆ ได้อย่างไร จะสามารถใช้อธิบายภาพสังคมทั้งหมดได้อย่างไร ผมก็อยากจะอธิบายว่า อันที่จริงการศึกษาตามแนวทางแบบนี้ไม่ได้ต้องการที่จะใช้คนคนหนึ่ง หรือหมู่บ้านหนึ่ง เป็นตัวแทนของสังคมที่ใหญ่กว่าแต่อย่างใด หากแต่การศึกษาเรื่องเล็กๆ คนกลุ่มเล็กๆ ประเด็นเล็กๆ มีเป้าหมายอยู่ที่การเจาะลึกเพื่อเข้าใจประเด็นที่ใหญ่กว่านั้นจากจุดเล็กๆ การพิจารณาเรื่องเล็กๆ ให้เห็นประเด็นใหญ่ๆ จึงเป็นแนวทางสำคัญที่ข้อเขียนชุดนี้พยายามนำเสนอมาโดยตลอด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเครื่องแบบ ที่ชี้ให้เห็นสังคมอำนาจนิยม หรือเรื่องรสชาติอาหาร ที่ชี้ให้เห็นความสำคัญของเรือนร่างกับอัตลักษณ์ผ่านลิ้นและความคุ้นเคยกับรส หรือเรื่องรถกระบะ ที่สุดท้ายแล้วชี้ให้เห็นปัญหาบิดเบี้ยวของระบบการขนส่ง กระทั่งนโยบายรัฐ และความไม่เป็นธรรมในสังคม เป็นต้น

---

อ่านตัวอย่างของหนังสือได้ ที่นี่